Almanya’da Sandık Başında: Beklenen Sonuçlar Türkiye Saatiyle 21.00’den Sonra
Bugün Almanya’da seçim heyecanı var. Türkiye saatiyle 21.00’den sonra kesin sonuçlar açıklanmaya başlayacak.
‘Sandığa Gitme Artar’ Beklentisi
Sabah saatlerinden itibaren Alman vatandaşları sandıklara akın etmeye başladı. Bu seçimde oy pusulasında daha fazla seçenek bulunuyor. Yeni partiler, krizle boğuşan vatandaşların umudu olma iddiasında… Bu durum, siyaset yorumcuları tarafından seçimlere katılımı artırabilecek bir etken olarak değerlendiriliyor.
İlk bilgilere göre, Aşağı Saksonya eyaletinde başkent Hannover’da katılım oranı 2021 seçimlerine göre düşük seyrediyor. Ancak posta yoluyla oy kullanan seçmenler henüz hesaba katılmadı, bu yüzden erken bir yorum yapmak için henüz erken.
Ekonomik Kriz Üstüne Siyasi Kriz
Almanya sadece ekonomik krizle değil aynı zamanda siyasi krizle de mücadele ediyor. Bu krizler sonucunda Sosyal Demokratlar (SPD), Yeşiller ve Hür Demokrat Parti koalisyonu dağıldı. Ülke seçimlere gitmek zorunda kaldı. Krizler, ülkedeki ana kutuplaşmayı milliyetçi parti AfD ile karşıtları olarak şekillendirdi. AfD’ye karşı en güçlü parti ise Hristiyan Demokratlar CDU. Ülkenin batısı ve doğusu arasında ayrım oluştu. CDU batı illerinde birinci parti iken, doğu illerinde ise AfD lider konumunda. Türk seçmenlerin desteğini alan Sol Parti’nin yükseliş beklentisi varken, Yeşiller’in oy kaybı yaşayacağı kesin gibi görünüyor. Sosyal Demokratlardan Sol Parti’ye doğru bir yönelim mevcut.
AfD’nin Durumu
AfD anketlerde, CDU’dan sonra yüzde 20 ile ikinci sırada gösteriliyor. Muhafazakar ve liberal milliyetçilerden oluşan partinin hükümette etkili olma şansı var. Karşıtlarının ise AfD’ye bu gücü vermemek için tüm hesapları mevcut.
Yeni Kurulan Partiler
Seçmenler üzerinde etkili olması beklenen yeni partiler şunlar:
- Sahra Wagenknecht İttifakı: 2024 yılında kurulan eski Sol Partili Sahra Wagenknecht tarafından kurulan ittifak, dikkat çeken partilerden biri. Anketlere göre barajı zorlayacak seviyede oy alıyor. Parti, NATO ve ABD’ye karşı eleştirileri, barış çağrıları ve sosyal adalet politikaları ile biliniyor.
- Adalet Partisi: Son yıllarda dikkat çeken bir diğer parti.
- Team Todenhöfer: Eski CDU’lu milletvekili ve yazar Jürgen Todenhöfer tarafından kurulan bir parti, özellikle Türk ve Arap seçmenler arasında ilgi görüyor.
- Volt: Eski Yunanistan Maliye Bakanı Yannis Varoufakis tarafından kurulan ve genç seçmenler arasında popüler olan Avrupa çapında faaliyet gösteren bir parti.
- Die Partei – Hiciv Partisi: Özellikle genç seçmenlere hitap eden ve şehirlerde etkili olan bir parti.
- Die Basis – Kovid-19 politikalarına karşı çıkan popülist parti.
Bu partiler arasında Todenhöfer, Die Partei ve Die Basis’in baraj altında kalacağı tahminleri ağırlık kazanıyor.
Anketlere Göre İktidar Seçeneği
Anketlere göre hiçbir parti tek başına iktidar için yeterli oy alamıyor. Hükümetin kurulması için koalisyon görüşmeleri bekleniyor.
2021 genel seçimlerinde, SPD yüzde 25.7, CDU/CSU yüzde 24.1, Yeşiller yüzde 14.8, FDP yüzde 11.5, AfD yüzde 10.3 ve Sol Parti yüzde 4.9 oy almıştı. Başbakan olarak SPD’den Olaf Scholz göreve gelmişti.
Türk Milletvekili Sayısı Arttı
2021 seçimlerinde Türk kökenli milletvekili sayısı bir önceki seçime göre artarak 18’e yükselmişti. Yeşiller Partisi’nden Cem Özdemir, Ekin Deligöz, Canan Bayram, Filiz Polat ve Melis Sekmen meclise girmeye hak kazandı. Sol Parti’den Ateş Gürpınar, Sevim Dağdelen ve Gökay Akbulut da seçilen diğer Türk kökenli milletvekilleri arasında yer aldı. CDU’dan ise Serap Güler milletvekili seçildi.
Seçmenler Nasıl Oy Kullanıyor?
Seçmenler, oy pusulasında iki oy kullanabiliyor. Birincil oylar seçim bölgelerindeki adaylara, ikincil oy ise partilere veriliyor. Bu seçimde sonuçlar sabit bir sandalye sayısına göre dağıtılacak. 2024’te yapılan seçim yasası değişikliği ile milletvekili sayısı 630 ile sınırlandırıldı. Bunların 299’u seçim bölgelerinde kazanan adaylara, kalan 301 koltuk ise partilerin oy oranlarına göre dağıtılacak. Eski sistemde ise seçim bölgelerini kazanan her aday doğrudan seçiliyordu. Bir eyalette seçilen milletvekili sayısı, o eyaletin parti oy oranını aştığında diğer partilere ek milletvekili çıkarma hakkı tanınıyordu. Bu sayede 2021 seçimlerinde parlamentoya toplam 736 milletvekili girmişti.
