Ziya İPEK
Halk arasında “beyaz altın” olarak tabir edilen pamuk, Çukurova çiftçisinin en önemli geçim kaynaklarından biri. Türkiye’nin pamuk üretiminde yüzde 8’lik bir paya sahip olan Adana’da pamuk ekim alanları ciddi oranda azaldı ve bu stratejik ürün yerini mısır ile yaş sebze-meyveye bıraktı.
2022-2023 sezonunda 300 bin dekar pamuk ekili alandan 140 bin ton kütlü pamuk üretimi gerçekleştiğini kaydeden Adana Ticaret Borsası (ATB) Başkanı Şahin Bilgiç, 2023-2024 sezonunda ise ekim alanlarında yaklaşık yüzde 25 oranında daralma ve üretimde de yüzde 30 civarında azalmanın öngörüldüğünü bildirdi.
Katma değeri yüksek bir ürün olan pamukta ekim alanlarının artırılması için üreticiye kilogram başına verilen 1,1 lira tutarındaki fark ödeme desteğinin yükseltilmesi gerektiğine dikkat çeken Şahin Bilgiç, “Adana hemen hemen tüm ürünlerin yetişebileceği verimli topraklara sahiptir. Alternatif ürünleri de dikkate alırsak pamuk üretimine dönüş ciddi bir zaman alacaktır. Pamuk üretimi sürdürülebilir ve cazip hale getirilmelidir” uyarısında bulundu.
Türkiye’nin son 5 sezonluk ortalama lif pamuk ithalatının yıllık 1,05 milyon ton, son 5 sezonluk ortalama lif pamuk üretiminin ise yıllık 860 bin ton civarında olduğunu anımsatan Şahin Bilgiç, “Ülkemizde 2022-2023 sezonunda pamuk ekim alanı 5,7 milyon dekar olurken, toplam kütlü pamuk üretimi ise 2,75 milyon ton olarak gerçekleşti. Üretilen miktardan daha fazla pamuk ithal ediliyor. Pamuk üretiminin yapıldığı yerlerde üreticilerin fark ödemesi desteğinin artırılması ve girdi maliyetlerinin düşürülmesi ile pamuk üretimi teşvik edilmiş olacaktır” diye konuştu.
“Çukurova pamuğu tercih sebebidir”
Ekolojik yapısı sayesinde bölgede yetişen pamuğun; ülkemizde üretilen pamuklara göre daha erkenci ve veriminin ülke ortalamasının üzerinde gerçekleştiğine dikkat çeken Bilgiç, “Sanayici ihtiyaç duyduğu tip ve sınıfa göre farklı bölgelerden pamuk teminini yapabilmektedir. Adana’da üretilen pamuklar tercih sebebi olmaktadır. Her yıl pamuk sezonunda Ticaret Borsamız Elektronik Alım Satım Salonu’nda haftada iki kez ‘balya pamuk’ seansları düzenlenmektedir. Bu seanslarda oluşan fiyatlar, yurt içi ve yurt dışı işlemlerde referans fiyat olarak dikkate alınmaktadır” ifadelerini kullandı.
Yeni sezon pamuk fiyatı henüz oluşmadı
Yeni sezon pamuk hasadı ve çırçırlanmasının henüz başlamadığını, bu sebeple kütlü fiyatlarının henüz oluşmadığını aktaran Şahin Bilgiç, önümüzdeki günlerde fiyatların oluşmaya başlayacağını kaydetti. Bilgiç, “Ortalama pamuk fiyatı Mayıs 2022’de kilogramda 3,61 dolar seviyesini gördükten sonra düşüş eğilimine girdi.
Adana Ticaret Borsası’nda ise eski sezon 41 renk pamuğun kilogram fiyatı 42-43 lira seviyesindedir” dedi. Pamuk üretim sezonunun sürdüğünü, Adana’da dekarda yaklaşık 450 kilogram verim beklendiğini dile getiren Bilgiç, üretim maliyetinin sezonun sonlarına doğru daha netleşeceğini, üreticinin yeniden pamuk üretimine dönmesi ve sürdürülebilirlik için üreticinin alın terinin karşılığını alabileceği bir fiyatın oluşmasının önemli olduğuna dikkat çekti.
